Essentie


“Das weisse Band” is een film van de Duitse cineast Michael Haneke. Hij speelt zich af in een kleine landelijke gemeenschap, in het Noorden van Duitsland, vlak voor het uitbreken van WO I. Er is de familie van de baron, de dominee, een jonge onderwijzer, de rentmeester en de grote groep van landarbeiders. Tussen die volwassenen en kinderen ontspint er zich een heel intrige. Zo mysterieus als enkel maar een mensenverhaal kan zijn. De zwart-witfotografie leidt de blik naar de essentie.

Maar wat is die essentie?

Meteen na de film voelde ik me overdonderd door de negativiteit: perversie, geweld, onrechtvaardigheid, schijnheiligheid, jaloersheid, bekrompenheid, achterbaksheid … Was het de zoveelste film waarin een cineast wilde afrekenen met persoonlijke frustraties, zonder er voor terug te deinzen de complexiteit van de werkelijkheid retroactief te reduceren tot het spectrum van zijn persoonlijke problematieken?

Het verfijnen van de terugblik op de film deed me inzien dat dit niet het geval was. De camera toont ook heel wat subtiele schoonheid: de ontwapenende goedheid van een klein kind, de respectvolle liefde van de onderwijzer voor Eva, de mildheid van de domineesvrouw, de schoonheid van de gezangen … Neen, het oog van de cineast was niet ideologisch.

Ik heb wel opnieuw ervaren dat de onmiddellijke aantrekkingskracht van het negatieve heel sterk is. Het vraagt fijngevoeligheid, geloof en vertrouwen om Gods Geest aan het werk te zien in onze wereld.

Dat geldt voor een film. Dat geldt voor het leven “tout court”.

Reacties

Anoniem zei…
Heel herkenbaar. Het raakpunt of het punt van afstoting tussen werelden die in contrast komen in beeld brengen is een kunst en het is een kunde om ze te zien. Gelukkig krijgen we hierbij hulp.
Nikolaas zei…
Zeg dat wel. Gelukkig hebben we mekaar. De waarheid is relationeel.

Meest gelezen

Homo-zegen: heeft paus Franciscus zich vergist? Enkele bedenkingen van Nikolaas Sintobin sj

Ignatius van Loyola legt uit hoe je, met een té drukke agenda, toch je rust kan bewaren

Hoe paus Franciscus reageert op zijn eigen, spontane woede - Homilie van Nikolaas Sintobin sj voor de derde zondag van de 40-dagentijd

Rik Torfs over jezuïetenhumor: het verschil tussen Kardinaal Müller en Nikolaas Sintobin sj

Over geluk dat niemand je kan afpakken - Het getuigenis van Etty Hillesum

Wat doet de Paus daar toch met die opgestoken vinger? - Heerlijke videobeelden

Het verschil tussen geestelijke vreugde en het “je lekker voelen”

Hoe handelen als je slecht nieuws krijgt: het voorbeeld van Ignatius van Loyola - Ignatiaans leiderschap (7/10)

Bidden met de Bijbel - een nieuw boek van Nikolaas Sintobin sj